Yaz Okulu Ücretleri Geri Alınabilir mi?

5 Ağustos 2013 tarihinde basına yansıyan bir haber gerek üniversitelerde ve gerekse üniversitelerde öğrenim gören öğrenciler ile ailelerinde heyecan yaratmıştı.

Habere göre bir “özel” üniversitede okuyan öğrenci almış olduğu bazı derslerde başarılı olamamış ve alttan kalan bu dersleri yaz okulunda vermek istemişti. Üniversite yaz okulu için ders başına öğrenciden ayrı bir ücret aldı. Öğrenci ekstra ücret ödeyerek aldığı ve devam ettiği bu derslerden geçti. Öğrenci daha sonra yaz okulu için verdiği paranın geri iadesi için avukatı aracılığıyla İstanbul 4. Tüketici Mahkemesi’ne gitti. Öğrenci mahkemeye sunduğu evraklarla, okula toplamda 50.252 lira ödediğini, kendisinden yaz okulu için alınan 13.530 liranın fazladan alındığını savundu. Mahkeme yaptığı yargılama sonrası kararını geçtiğimiz yıl 4 Ekim’de verdi ve üniversitenin yaz okulu dersleri için aldığı 7.472 liranın sebepsiz zenginleşmeye neden olduğu, söz konusu paranın yasal faiziyle ödenmesini hükmetti. Davayı kaybeden üniversite kararı temyize götürdü. Davaya bakan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, yerel mahkemenin verdiği kararı onadı. Karar düzeltme başvurusu da olmayınca kesinleşti.

Bu haberin ardından vakıf üniversitelerinde okuyan pek çok öğrenci üniversitelerinin kapısını aşındırmaya başladı. Ben de görevli olduğum üniversitenin genel sekreteri olarak gerek öğrencilerin gerekse öğrenci ailelerinin sorularıyla karşı karşıya kaldım. İşin aslını, basına yansıyan haberdeki mahkeme kararının ne anlama geldiğini kendilerine anlatmaya çalıştım. Söylediklerim, benimle konuşanların duymak istedikleri olmadığı için de oldukça ciddi tepki gördüğümü söylemek isterim.

Haberin ardından Türkiye genelinde öğrencilerin üniversiteleri aleyhine “yaz okulu ücretlerinin iadesi” talebiyle davalar açtığını ve davalarının İstanbul 4. Tüketici Mahkemesi’nin Yargıtay tarafından onanan kararına ve konuyla ilgili YÖK Başkanlığı’nın 15.9.2008 tarihli kararına dayandırdıkları görüyoruz.

Hukuki olarak işin aslının ne olduğunu anlatmak istiyorum. Gerek mahkemenin gerekse YÖK’ün kararları hukuki açıdan incelendiğinde bunların yaz okulu ücretleriyle ilgisi bulunmadığı anlaşılıyor. Karar “dönem ücreti ödeyen bir öğrencinin başarısız olduğu ve alttan aldığı dersler için yeniden bir ücret ödememesi gerektiğine” ilişkin. Basına yansıyan haberdeki vakıf üniversitesi dönem ücretiyle başarısız olunan ders sayısı arasında bir orantılama kurmuş ve başarısız olunan derslere isabet eden bedeli ekstra olarak öğrenciden tahsil etmiş. Mahkemenin öğrenciye geri ödeme yapılmasıyla ilgili kararı işte bu uygulamayla ilgili. Mahalli mahkeme dosyası içindeki bilirkişi raporu tetkik edildiğinde davanın yaz okuluyla bir ilgisi bulunmadığı bir kere daha görülüyor.

YÖK’ün kararından aynen alıntı yapacak olursak: “Öğrenciden 1. sınıftan kalan dersleri için (2. sınıfın ücretinin dışında) ücret istendiği, devlet üniversitelerinde olmayan bu uygulamanın yasal olmadığı ve bu yöndeki uygulamanın kurulumuz tarafından düzeltilmesi talebini içeren dilekçesi incelendi. Yapılan inceleme neticesinde 2547 Sayılı YÖK Kanunu’nun Ek 10. Maddesi’ne göre mali, idari ve ekonomik konularda kurulumuzun gözetim ve denetimine tabi olan Vakıf Yüksek Öğretim Kurumlarında okuyan öğrencilerden kayıt yaptırdıkları dönem ve eğitim öğretim yılı için ücret alındığı, bir üst sınıfa geçen ve bir önceki eğitim öğretim yılı dönemi için ücret ödemiş olan öğrencilerden daha önce alıp da başaramadığı ve yeniden alması gereken ve ücretleri daha önce alınmış/ödenmiş olan alt sınıf dersleri için bir ücret alınmasının uygun olmadığına karar verildi” deniyor.

Bu konuda hak arayışına girecek öğrencilerin dikkate alması dileğiyle.
Burak Kılanç – Akşam