Kurulda Tek Yetkili Bakan

Kavgalı bir oturumun ardından yasalaşan HSYK yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte kuruldaki tüm üyelerin görevi sona erecek ve 10 gün içinde atamalar yapılacak.

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) yapısını değiştiren 46 maddelik teklif, TBMM Genel Kurulu’nda 20 saate yaklaşan görüşmelerde kabul edilerek yasalaştı. İki maddeyi metinden çıkaran Ak Parti, 14 maddeyi değiştirdi. HSYK’da ilgili dairenin teklifi üzerine hakim ve savcılar hakkında inceleme ve soruşturma yapılmasına yer olmadığına ilişkin işlemlere “olur” verme görevi HSYK Başkanı olan Adalet Bakanı’na verilecek.

10 gün içinde seçim

Teklif yasalaşmadan önce Genel Kurul’da önergelerle değişti. “Kurul üyelerinin adli işlem, soruşturma va davalarıyla ilgili görüşmelere Adalet Bakanı ile hakkında işlem yapılan üyenin katılmaması ve soruşturma kurulu üyelerinin oy kullanmamasıyla ilgili” madde yasadan çıkarıldı. Yasayla getirilen bazı düzenlemeler şöyle:

* HSYK’daki tüm personelin görevi sona erecek. Yasanın yürürlüğe girmesinden 10 gün içinde bakan; Teftiş Kurulu Başkanı, başkan yardımcıları ve genel sekreter yardımcılarını atayacak.

* HSYK’nın çıkardığı genelgelerin tümü kaldırılacak. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK); mesleğe kabul etme, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, hakim ve savcılar hakkında denetim, araştırma inceleme ve soruşturmalar gibi konularda genelge düzenleyecek.

* İlgili dairenin teklifi üzerine hakim ve savcılar hakkında inceleme ve soruşturma yapılmasına yer olmadığına ilişkin işlemlere “olur” vermek görevi bakana verilecek, ancak araştırma yapılmasına yer olmadığına ilişkin işlemlere olur vermek yetkisi bakanın görev alanı dışına çıkarılacak.

* Dairelerin kararlarına itirazlar yine genel kurula götürülebilecek.

Daireler 7 üyeli

* Teklife göre daireler sırasıyla 5-5-11 üyeden oluşacak ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanıp karar alacaktı. Değişikliğe göre; 3 daire de 7 üyeden oluşacak ve salt çoğunlukla toplanıp karar alacak. Yani bir daire 4 üyeyle toplanıp karar alabilecek. Bakan; isim isim hangi üyenin, hangi dairede görev yapacağına karar verecek. Daire başkanları, üyelerin arasından belirlenecek iki aday arasından genel kurulca seçilecek. Bir üyenin genel kurulu toplantıya çağırması usulünden de vazgeçildi.

* Adalet Bakanlığı Müsteşarı, daire başkanı seçilemeyecek.

* 3. Daire’nin görevleri arasına hakim ve savcılarla ilgili, “inceleme ve soruşturma yapılmasına yer olmadığına ilişkin” işlemlerde “olur” için bakana teklifte bulunma” da eklenecek.

* Adalet Bakanı’nın geçici görevlendirmeyle tetkik hakimi görevlendirme yetkisinden vazgeçilecek.

Teftişte değişiklik

* Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) üyeleri hakkındaki soruşturmaları bakan, kovuşturmaları genel kurul yürütecek.

* Teftiş Kurulu Başkanı, kurul yerine bakana karşı sorumlu olacak.

* Bakan, suç ihbar ve şikayetlerini doğrudan ya da inceleme yaptırdıktan sonra soruşturma açılmasına yer olmadığına ya da soruşturma açılmasına karar verecek.

* Teftiş Kurulu başkan yardımcısı sayısı 2’den 3’e çıkacak. Teftiş Kurulu Başkanı, HSYK Başkanı’na karşı sorumlu olacak.

12 üyeyle toplantı

* HSYK Genel Kurulu’nun halen 15 üyeyle toplanıp salt çoğunluk ile karar alması da değiştirildi. Kanunla kurulun salt çoğunluk aranmadan 12 üyeyle toplanıp yine bu çoğunlukla karar alması sağlandı. Böylece hükümet kurulu toplayıp karar alma sürecini daha da kolaylaştırmış oldu.

* Daire kararlarına karşı itirazlar, kararı veren daireyi numara olarak izleyen daireye yapılacaktı. Daire kararlarına karşı itirazlar yine Genel Kurul’a yapılmaya devam edilecek.

* Adli ve idari yargı hakim ve savcıları arasından Kurul üyesi adayı olabilmek için meslekte 20 yıl çalışmış olma şartı, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde yapılacak seçimlerde aranacak.

* Anayasa Mahkemesi’ne yüksek mahkemelerden üye seçilecek adayların belirlenmesinde kıdemi en az 6 yıl olan adaylar arasından seçim yapılması şartı kaldırılacak.

TAA’da değişiklikler

Teklifte Türkiye Adalet Akademisi’ne (TAA) ilişkin bazı düzenlemeler de şöyle:

* Akademi’de görevlendirilecek hakim ve savcılar, Adalet Bakanı tarafından görevlendirilecek.

* Akademi başkan, başkan yardımcıları, genel kurul, yönetim kurulu, denetim kurulu üyelerinin görevleri sona erecek. Akademi Genel Sekreterliği’nin kaldırılması ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nün de yapısının değiştirilmesi sebebiyle bu birimlerde görevli olanların da görevleri sona erecek.

Kabine atayacak

* Türkiye Adalet Akademisi (TAA) Başkanı, bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu’nca atanacak. Başkan yardımcıları ise bakan tarafından görevlendirilecek.

* Akademinin hizmet birimleri yeniden oluşturulacak.
Milliyet