Üniversiteye Merkezi Sınav

Ortaokuldan liseye geçişte merkezi sınavlar uygulamasına geçen Milli Eğitim, 2015’de üniversiteye girişte de benzer bir uygulamayı hayata geçirecek. Üniversiteye girişte öğrencilerin lisede aldıkları notların belirleyici olması üzerinde duruluyor.

Tuğba Ceyhan

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın üniversiteye giriş sınavının değişeceğini açıklamasının ardından yeni sistem için harekete geçildi. Bu çerçevede üniversiteye giriş sınav sisteminde değişikliğe gitmeye hazırlanan Bakanlık, YÖK, ÖSYM ve TÜBİTAK işbirliği ile yeni sistem üzerinde çalışmaya başladı. Geçilmesi düşünülen yeni sistemde lisedeki başarı ortalamasının üniversiteye girişte, sınavdan daha büyük bir önem kazanması planlanıyor. Değişiklikle, üniversiteye giriş sınavının da ortaöğretimden temel öğretime geçiş sınavı gibi yılda birkaç kez yapılması düşünülüyor. Yeni sistemin 2015’te uygulanması planlanıyor.

Çoklu sınav yapılacak

Yeni getirilecek sistemle “Ortaöğretimden Temel Öğretime Geçiş Sınavı’nda” olduğu gibi merkezi sınav uygulamasına geçilecek. Merkezi sınav uygulamasına geçilmesi durumunda ise iki alternatif üzerinde duruluyor. Üzerinde durulan alternatifler şöyle:

– Öncelikle müfredata uygun üniversite giriş sınavları yapmayı planlayan ÖSYM, YGS’yi kaldıracak. Buna göre lise son sınıf öğrencileri 2 ay aralıklarla 5 dersten sınava girecek ve öğrenci en yüksek notu aldığı sınavla üniversiteye başvurusunu yapabilecek.

– Değerlendirilen bir başka modelde ise öğrenciler lise hayatı boyunca her yılsonunda sınavlara girecek. Lise 1, 2, 3 ve 4. sınıflarda merkezi sınavlara girecek öğrencilerin ders durumları da ölçülecek ve çıkan puana göre üniversite tercihi yapılabilecek. Uygulama ile yılda bir kez yapılan sınavlarla öğrencilerin maruz kaldıkları tek sınav stresinin azaltılması hedefleniyor.

– Uygulanması durumunda dersanelere ihtiyaç bırakmayacak bir sistem düşünen uzmanlar, öncelikle lise başarısının üniversiteye geçişte ön planda olması üzerinde duruyor. Buna göre, yeni sistemde merkezi sınavda alınan puan ve lisedeki derslerde gösterilen başarı ile üniversiteye geçiş yapılması hedefleniyor.

ABD modeli mercek altında

Aynı zamanda MEB, YÖK, ÖSYM ve TÜBİTAK uzmanları 2015 sonrası üniversiteye giriş sisteminde yapılacak değişiklik için ABD sınav modelini de mercek altına aldı. Bu kapsamda ABD modelini incelemek ve Türkiye’deki sisteme uyarlama yapılabileceğini kontrol etmek için önümüzdeki hafta ABD’ye bir heyet gidiyor. Uzmanlar yapacakları detaylı araştırmaların ardından sistemin Türkiye’de uygulanıp uygulanmayacağını kontrol edecek.

ABD’de lise notları ağırlıklı

-ABD’de üniversiteler, kendi öğrencilerini seçmekte serbest. Bazı üniversiteler, hiçbir test sonucu istemiyor. Bazıları, test sonucu tercihini adaya bırakıyor.

-Özellikle çok talep gören üniversitelerin, öğrenci kabulünde birinci ölçütü, adayın lise başarısı yani lise notları. İkinci ölçüt, merkezi üniversite giriş sınavlarındaki skorları.

-Türkiye ile ABD sistemi arasındaki en temel fark, Türkiye’de YGS ve LYS gibi sınavların üniversiteye girişte çok aşırı belirleyici olması. ABD’de de üniversiteye girişte merkezi sınavlar da kullanılıyor ama lise notları daha belirleyici.

-Türkiye’deki gibi, ABD’de de merkezi sınavların, adil olmadığı ve özellikle düşük gelirli ailelerin çocukları için dezavantajlı olduğuna ilişkin tartışmalar var. Varlıklı ailelerin çocuklarını hazırlık kurslarına gönderebildikleri biliniyor.

-ABD’de Türkiye’deki gibi sınavların ve dershanelerin varlığının eşitsizlik oluşturduğu yönünde bir yaygın kanaat var. Bundan dolayı, öğrenci seçim ve kabulünde merkezi sınavları zorunlu tutmayan üniversitelerin sayısı artıyor.

-Ayrıca, ABD’deki test kuruluşları, öğrencilerin dersane gibi kurumların yardımıyla puanlarını yükseltmelerini engellemeye yönelik düzenlemeler yaptılar. Bütün bu özellikler ABD sistemini, Türkiye açısından öğretici kılıyor.

2015’te yeni sistem

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nda iki sene kadar önce alınan karar çerçevesinde, üniversiteye girişin tek bir sınava endeksli olmaktan çıkartılması için bir çalışma içinde bulunduklarını bildiren Avcı, “Çocuklarımızın özellikle lisedeki başarılarının değerlendirilmesine dayalı bir yerleştirilmenin yapılması için bir Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu kararı vardı. O karar gereğince zaten gerek YÖK, gerek ÖSYM, gerek TÜBİTAK ve Milli Eğitim Bakanlığı olarak uyumlu bir biçimde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İnşallah 2015’i hedefleyerek yapıyoruz bu çalışmalarımızı” dedi. 2015 yılından itibaren ortaöğretime geçişte olduğu gibi üniversite sınavlarının da tek sınava endeksli olmaktan çıkartılacağını vurgulayan Avcı, öğrencilerin akademik başarılarının yanı sıra orta ve uzun vadede diğer sosyal etkinliklerdeki başarılarını da üniversiteye yerleştirmede esas alacak bir çalışma yaptıklarını kaydetti.
Star