SGK’nın Kararı İkramiye Yolunu Açtı

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK), kamudan ihraç edilenlere veya istifa ederek ayrılanlara emekli ikramiyesi ödenmesi ile ilgili kararı, ikramiyesini almak için yıllardır mücadele edenleri sevindirdi. Peki, kamudan ihraç edilenlerden kimler emekli ikramiyesi alabilecek? Ölenlerin hak sahiplerine ikramiye ödenecek mi? 1999 sonrasında çalışmaya başlayanlar ikramiye alabilecek mi?

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Yönetim Kurulu’nun 15 Temmuz darbe girişimi sonrası kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile kamudan ihraç edilenler başta olmak üzere, memuriyetten çıkartılanlara emekli ikramiyesi ödenmesine ilişkin kararı heyecan yarattı. İdare mahkemeleri ve Danıştay’da açılan davaların SGK aleyhine sonuçlanması üzerine alınan karara ilişkin SGK’nın merkez ve taşra teşkilatına gönderilen Genel Yazı’da, kimlere emekli ikramiyesi ödeneceği örneklerle anlatıldı.

6 OCAK 2022 TARİHİNDEN SONRA EMEKLİ AYLIĞI BAĞLANANLAR

Birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden 5434 Sayılı Kanuna göre emekli ve malûl aylığı bağlananlar:

Örnek 1: 1988 – 1999 yılları arasında SSK’ya tabi çalıştıktan sonra 10 Mart 2000 tarihinde Emekli Sandığı Kanunu kapsamında çalışmaya başlayan ve 20 Ocak 2022 tarihinde görevinden çıkartılan bir kadın memura, birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden hesaplanan emeklilik yaşını tamamlaması üzerine 1 Mart 2022 tarihinden itibaren emekli aylığı bağlanmış olsun. İlk defa çalışmaya 8 Eylül 1999 öncesinde başlayan kadınlar 20 yıl hizmet süresi ile emekli olabiliyorlar. Örnekteki kadının tek başına memuriyette geçen hizmet süresi 20 yılın üzerinde olduğundan emekli ikramiyesi ödenecek.

Örnek 2: 22 Haziran 1992 tarihinde memuriyete başlayan ve 1 Eylül 2016 tarihinde kamu görevinden çıkartılan, daha sonra 2019-2023 yılları arasında 4/a (SSK) kapsamında 3 yıl çalışan ve birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı bağlanan erkek memur, kamudaki görev süresi 25 yıldan az (24 yıl 2 ay) olduğu için emekli ikramiyesi alamayacak.

Örnek 3: 1996 yılında astsubay olarak çalışmaya başlayan ve 20 Ocak 2022 tarihinde re’sen emekliye sevk edilen kişi henüz emekli aylığına hak kazanmamış bulunuyor. Bu kişi, diyelim ki 2 yıl 7 ay 4/a’lı olarak çalıştıktan sonra 2025 yılında emekli aylığı bağlandığında, kamuda 25 yıl 2 ay fiili hizmet, 6 yıl 3 ay 15 gün de fiili hizmet süresi zammı olmak üzere toplam 31 yıl 5 ay 15 günü bulunduğundan, bu süre üzerinden emekli ikramiyesi alacak.

Örnek 4: Çalışma gücünde yüzde 40 – 49 arasında kaybı bulunanların emekli aylığına hak kazanmak için en az 18 yıl hizmet süresi gerekiyor. 7 Ocak 2002 tarihinde 4/1-c kapsamında çalışmaya başlayan ve 11.02.2019 tarihinde kamu görevinden çıkartılan, daha sonra 4/1-a kapsamında 3 yıl çalıştıktan sonra hafif çalışma kaybı (yüzde 40-49 arasında) olduğu için 1 Mayıs 2022 tarihinde 4/1-c kapsamında emekli aylığı bağlanan kişinin kamudaki hizmet süresi 18 yılın altında kaldığından ikramiye alamayacak.

Örnek 5: Çalışma gücünde yüzde 50 – 59 arasında kaybı bulunanlara, en az 16 yıl hizmet süreleri varsa yaşa bakılmaksızın emekli aylığı bağlanabiliyor. 2002 – 2004 yılları arasında 2 yıl 4/1-b (BAĞ-KUR) kapsamında çalıştıktan sonra 17.01.2006 tarihinde 4/1-c kapsamında çalışmaya başlayan ve 25.03.2022 tarihinde kamu görevinden çıkartıldıktan sonra almış olduğu sağlık kurulu raporunda orta düzeyde (yüzde 50 – 59 arasında) çalışma gücü kaybı bulunduğu tespit edilen kişi 1 Mayıs 2022 tarihinde Emekli Sandığı kapsamında emekli aylığı bağlandığında, kamudaki hizmet süresi 16 yıl 2 ay olduğundan ikramiye alabilecek.

Örnek 6: 03.08.1989 tarihinde 4/1-c kapsamında çalışmaya başlayan ve 02.09.1999 tarihinde kamudaki görevinden istifa eden, bilahare 2 yıl SSK’lı çalıştıktan sonra 04.07.2003 tarihinde 4/1-c kapsamında yeniden kamuda çalışmaya başlayan ve 22.06.2023 tarihinde de meslekten çıkartılan bir erkek memura 2023 yılında emekli aylığı bağlanmış olsun. Bu kişi ilk defa 08.09.1999 tarihinden önce çalışmaya başladığından kamudaki çalışma süreleri toplamı 25 yılı aştığı için ikramiye ödenecek. 1999 öncesi çalışmaya başlayan kadın memurlarda emeklilik için 20 hizmet yılı arandığından, örnekteki kişi kadın memur olsaydı kamudaki hizmeti 20 yıldan fazla olduğu için ikramiye alacaktı.

Örnek 7: 03.02.1986 – 31.12.1988 tarihleri arasında SSK’lı çalıştıktan sonra 07.02.1990 tarihinde girdiği memurluktan 26.12.2003 tarihinde istifa ederek ayrılan, 2004 – 2011 yılları arasında 4/1-a kapsamında 7 yıl çalıştıktan sonra 19.11.2012 tarihinde tekrar başladığı memuriyetten 22.06.2023 tarihinde ihraç edilen erkek memur, Emekli Sandığı’ndan emekli olmaya hak kazansa da kamudaki hizmet süresi 24 yıl 6 ayda kaldığı için ikramiye alamayacak.

Örnek 8: 2005 – 2006 yılları arasında 4/1-a kapsamında 1 yıl çalıştıktan sonra 08.01.2007 tarihinde memurluğa başlayan ve 22.06.2022 tarihinde devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla görevine son verilen kişiye 1 Eylül 2022 tarihinde malûl aylığı bağlandı diyelim. Malûllük aylığına hak kazanmak için en az 10 hizmet yılı gerektiğinden ve bu kişinin hizmet süresi 10 yılı aştığı için emekli ikramiyesi ödenecek.

Örnek 9: 1998 – 1999 yılları arasında 4/1-a kapsamında 10 yıl çalıştıktan sonra 10.03.2000’de memurluğa başlayan ve 20.01.2022 tarihinde memurluktan çıkartılan bir kadın memur, birleştirilmiş hizmet süresi üzerinden 01.03.2022 tarihinde Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı bağlatmış olsun. İlk defa 8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başladığından emeklilikte en az 20 hizmet yılı koşulu aranan söz konusu kadın memur, kamuda 21 yıl 11 ay hizmeti üzerinden emekli ikramiyesi alabilecek.

Örnek 10: 1992 – 2001 yılları arasında 9 yıl SSK’lı çalıştıktan sonra 02.05.2002 tarihinde memuriyete başlayan, 19.01.2005 – 19.01.2006 tarihleri arasında ücretsiz doğum izni kullanan, 22.07.2022 tarihinde memurluktan çıkartılan kadın sigortalı 1 yıllık izin süresini boşta iken borçlanarak 1 Eylül 2022 tarihinde 4/1-c’den emekli olmuş olsun. İlk defa 8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başladığından en az 20 yıl hizmet süresine sahip olması gereken kadın memur, borçlanmayla birlikte toplam süresi 20 yılı aştığından emekli olmakla birlikte, kamudan ayrıldığı tarihte kamudaki borçlanma hariç hizmeti 20 yılın altında kaldığı için ikramiye alamayacak.

Birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden 4/1-a (SSK) ve 4/1-b (BAĞ-KUR) kapsamında yaşlılık ve malullük aylığı bağlananlar:

Örnek 1: 30.12.1992 tarihinde emekli Sandığı kapsamında çalışmaya başlayan, 29.12.2017 tarihinde kamu görevinden çıkartılan ve 01.02.2018 – 01.02.2022 tarihleri arasında 4 yıl BAĞ-KUR’lu olarak çalışan bir erkek, 1 Mart 2022 tarihinde 4/1-b’den emekli oldu diyelim. Kamudaki hizmet süresi 25 yıl olduğundan emekli ikramiyesi alabilecek.

Örnek 2: 1998 – 2005 yılları arasında 7 yıl SSK’lı çalıştıktan sonra 22.06.2006 tarihinde memurluğa başlayan ve 29.12.2017 tarihinde memurluktan çıkartılan, 01.06.2018 tarihinden sonra 4/1-a kapsamında çalışmaya başlayan ve 01.03.2022 tarihinde 4/1-a kapsamında emekli aylığı bağlanan kadın, kamudaki hizmet süresi 20 yılın altında kaldığı için ikramiye alamayacak.

Örnek 3: 28.08.1997 tarihinde 4/1-c kapsamında çalışmaya başlayan, 01.09.2016 tarihinde kamu görevinden çıkartılan, 2017 – 2022 tarihleri arasında 5 yıl 4/1-a kapsamında çalışan erkek, yüzde 50 – 59 arasındaki çalışma gücü kaybı nedeniyle engelli yaşlılık aylığı bağlatabilecek. Ancak, kamudaki toplam süresi 25 yılın altında kalan bu kişi emekli ikramiyesi alamayacak.

6 OCAK 2022 TARİHİNDEN ÖNCE BİRLEŞTİRİLMİŞ HİZMETLERLE EMEKLİ AYLIĞI BAĞLANANLAR

Örnek: 1991-1992 yılları arasında SSK’lı çalıştıktan sonra 17.11.1993 tarihinde memurluğa başlayan ve 20.01.2019 tarihinde re’sen emekliye sevk edilen askeri personele emekli ikramiyesi ödenmedi diyelim. Bu kişi, kamudaki hizmet süresi 25 yılı aştığından, 6 Ocak 2022 tarihinden geçerli olmak üzere 5 yıl içinde SGK’ya başvurursa emekli ikramiyesini alabilecek. Beş yıl içinde başvuruda bulunmayanların ikramiye talebi reddedilecek.

EMEKLİ AYLIĞI BAĞLANMAMIŞ İKEN VEFAT EDENLERİN HAK SAHİPLERİ

Örnek 1: 1993 – 1996 yılları arasında 3 yıl SSK’lı çalıştıktan sonra 21.04.1997 tarihinde memurluğa başlayan, 20.06.2022 tarihinde kamu görevinden çıkartılan ve açıkta iken 10.08.2022 tarihinde ölen erkek memurun eş ve çocuklarına Emekli Sandığından dul ve yetim aylığı bağlanacak. İlk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan söz konusu erkek memur kamuda 25 hizmet yılını doldurduğundan dul ve yetimlerine emekli ikramiyesi ödenecek.

Örnek 2: 1997 – 2002 yılları arasında 5 yıl SSK’lı çalıştıktan sonra 06.01.2003 tarihinde memurluğa başlayan, bu görevini yürütmekte iken 22.02.2022 tarihinde kamu görevinden çıkartılan ve açıkta iken 10.04.2022 tarihinde vefat eden kadın sigortalının eş ve çocuklarına, birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden 4/1-c kapsamında emekli aylığı bağlanacak. Ancak, kamudaki hizmet süresi 20 yılın altında kaldığı için hak sahiplerine ikramiye ödenmeyecek.

ONLAR ŞİMDİLİK İKRAMİYE ALAMAYACAK

Emeklilik için gerekli hizmet süresini tamamlayamayanlar eksik prim günlerle yaştan emekli edilebiliyor. Bu kapsamda, en az 15 yıl hizmet ve 61 yaş ile emekli aylığı bağlanan; ilk defa 8 Eylül 1999 tarihinden sonra göreve başlayıp da en az 25 yıl hizmet ve kadın ise 58, erkek ise 60 yaş üzerinden 4/1-c kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı bağlananlar ile 4/1-a ve 4/1-b kapsamında aylık bağlananlar emekli ikramiyesi alamayacaklar.

Bu durumdaki kişiler tarafından açılmış davalar devam ediyor. Bu davalarla ilgili çıkacak Danıştay içtihatlarına bakılarak ileride yeni bir düzenleme yapılabilecek.