Özel Sektör Maliyetleri Katlandı

Kredi hacmini artıran buna karşın öz sermayesini yükseltmeyen özel sektörün maliyetleri katlandı. Bugüne kadar yurtdışından ucuza borçlanabilen firmalar, rüzgarın tersine dönmesiyle faiz kıskacına girdi.

Yurtdışından ucuz kredi bulduğu için öz sermayesini kullanmak yerine tercihini yurtdışı kredilerden yana kullanan özel sektör, son 10 yılda borç oranını 6 kat artırdı. 2002’de 43 milyar dolar olan özel sektörün dış borcu 255 milyar elit escort kurtkoy escort anadolu yakasi escort dolara yükseldi. İç piyasada da durum farklı değil. Bankalar tarafından özel sektörün yatırımları için kullandığı krediler sadece 2 yıllık sürede yüzde 97 arttı.

Öz sermayeye döndüler

Öz sermayesini kullanmayarak parasına içeride faiz alan, dışarıda çektiği krediye ise düşük faiz ödeyen sermayesi güçlü reel sektör, son dönemde rüzgârın terse dönmesiyle yatırımlarını cepteki parayla yapmaya başladı. Ancak uzmanlar çekilen kredi oranı ile öz sermaye artışının paralellik göstermediği için şirketlerin yüksek faize mahkûm olduğuna dikkat çekti.

Yüksek faiz fiyatları artırır

Prof Dr. Oktay Güvemli, çektiği krediyle öz sermayesini büyütmeyi başaramayan ve borç sarmalına giren işletmelerin yeni kredi maliyetlerini ürün fiyatlarına yansıtacağını aktardı. Güvemli, “Faizlerin yükselmesiyle birlikte yatırımlarda kullanılan öz sermaye oranının artığını gözlemliyoruz. Öz sermayesi olmayanlar ise çektikleri yeni kredilerde faiz maliyetini ürettiği ürüne yansıtacak” dedi.

Konutta 5 bin lira ek maliyet

İn­şa­at sek­tö­rü­nün 85 mil­yar li­ra­ya çı­kan kre­di hac­mi risk ola­rak iz­le­ni­yor. Fa­iz oran­la­rı yüz­de 15’ler ci­va­rın­day­ken pa­ra­ya ih­ti­yaç du­yan fir­ma­la­rın yüz­de 18-20’ler­le borç­lan­ma­sı­nın 100 bin li­ra­lık ko­nu­tun fi­ya­tı­na 5 bin li­ra ek ma­li­yet ola­rak yan­sı­tı­la­ca­ğı he­sap­la­nı­yor.

1,2 trilyon kredi çektik

Ban­ka­cı­lık sek­tö­rü kre­di hac­mi 1,2 tril­yon li­ra­ya ulaş­tı. İç pi­ya­sa­dan kre­di çe­ke­rek bü­yü­me gös­te­ren sek­tör­le­rin ba­şın­da de­ri gi­yim ve kürk iş­le­me ge­li­yor. De­ri sek­tö­rü­nü pe­ra­ken­de ti­ca­ret ve ki­şi­sel eş­ya­lar ile el eş­ya­la­rı ona­rı­mı iz­li­yor. Bu sek­tör­le­rin ban­ka­lar­dan çek­ti­ği kre­di mik­ta­rı­nın son iki yıl­da yüz­de 100’ün üze­rin­de art­tı­ğı göz­le­ni­yor. İş­çi ça­lış­tı­ran özel iş­let­me­le­rin çek­ti­ği kre­di mik­ta­rın­da­ki ar­tış ay­nı sü­re için­de yüz­de 78,36, elek­trik, gaz ve su kay­nak­la­rı için ya­pı­lan ya­tı­rım­lar için çe­ki­len kre­di mik­ta­rı yüz­de 76,99 ve in­şa­at ya­tı­rım­la­rı için çe­ki­len kre­di mik­ta­rı yüz­de 72,54 ora­nın­da yük­sel­di.

İş dün­ya­sı so­run yok diyor

Özel sek­tör kre­di­le­ri­nin so­run teş­kil et­me­di­ği­ni be­lir­ten TÜ­GİK Baş­ka­nı Er­kan Gü­ral, yurt­dı­şın­da da iş­let­me­le­rin öz ser­ma­ye ye­ri­ne kre­di­ler­le bü­yü­dü­ğü­nü di­le ge­tir­di. Ya­tı­rım­lar­da kul­la­nı­lan öz ser­ma­ye ora­nı­nın iş­let­me­le­re gö­re de­ğiş­ken­lik gös­ter­di­ği­ne vur­gu ya­pan Gü­ral şöy­le ko­nuş­tu: “E­mek yo­ğun, ener­ji yo­ğun, iş­let­me ser­ma­ye­si yo­ğun sek­tör­le­rin, ken­di iç­le­rin­de­ki ay­rın­tı­lar dik­ka­te alı­na­rak mi­ni­mum se­vi­ye­ler­de ol­ma­sı­na özen gös­te­ril­mek­te­dir. Hiz­met sek­tö­rün­de ve tek­no­lo­ji yo­ğun sek­tör­le­rin pa­zar du­rum­la­rı dik­ka­te alı­na­rak da­ha es­nek oran­da kre­di kul­la­nıl­ma­sı müm­kün ola­bi­lir.”

Kaynak: Bugün Gazetesi