Son Dakika
Maliye Bakanlığı vergi kayıp ve kaçağını önlemek, kayıt dışı çalışan şirketleri kayıt içine almak için her geçen gün mücadele yöntemlerini artırıyor. Ancak bütün bu çalışmalara rağmen esas vergi ödemesi gereken “büyük” mükellef cephesinde artış yerine azalış yaşanıyor. Geçen yıl başta Gelir Vergisi olmak üzere hemen bütün vergi kalemlerinde artış yaşanırken Kurumlar Vergisi’nde (KV) erime oldu. KV’ndeki gelir kaybını ise başta İstanbul olmak üzere bir çok ilde yaşanan mükellef sayısındaki azalma tetikledi.
Artış hız kesti
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi mükellef kayıtlarına göre, 2012 yılında yaşanan mükellef artış hızı 2013’te hız kesti. Maliye, 2012’de kayıtlı vergi mükellef sayısına 436 bin yeni mükellef ekleyip toplam vergi ödeyenlerin sayısını 8 milyon 801 binden 9 milyon 237 bine çıkarmıştı. Geçen yıl ise mükellef sayısındaki artış 315 binle bir önceki yılın gerisine düştü, toplam mükellef sayısı 9 milyon 552 bin oldu.
Ev sahipleri yükseltiyor
Mükellef sayısındaki hem artış hem de azalışı Gayrimenkul Sermaye İradı (GMSİ) mükellefleri yani kira geliri elde eden mükellefler tetikliyor. Bu alanda yapılan ilave mükellef kayıtları arttıkça toplam vergi mükellef sayısı da otomatik olarak yükseliyor. 2012’de GSMİ mükelleflerine 296 bin yeni mükellef eklenirken, geçen yıl ki ilave artış 216 binde kaldı. Bununla birlikte GSMİ mükellefi sayısı 2013 yıl sonu itibariyle 1 milyon 550 bine ulaştı.
Kümesteki şirketleri kaybediyoruz
Geçen yıl Gelir Vergisi ve Gelir Vergisi Stopaj ile KDV mükelleflerindeki ilave artış da 2012’nin altında kaldı. Anacak yine de Maliye her üç vergi grubunda 35 binlik yeni mükellef kaydının altına düşmedi. KV’nde ise adeta kan kaybı yaşandı. 2012’de 662 bin 190 KV mükellefi olan Maliye’nin 2013 sonundaki mükellef sayısı 662 bin 225’e çıktı. Bir yılda KV mükellefliğine sadece 35 şirket kaydedilebildi.
İstanbul’daki şirketler eridi
KV mükellef sayısında en büyük kayıp özellikle büyük şirketlerin merkez seçtiği İstanbul’da yaşandı. Maliye’nin İstanbul’daki KV mükellefi olan 2 bin 933 şirket geçen yıl kayıttan düştü. İzmir’de de 569 şirket KV mükellefliğinden çıktı. Ankara’da ise sadece 12 yeni şirket vergi ödemek üzere Maliye’ye kaydoldu.
Nüfus artıyor girişimci artmıyor
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı Çetin Osman Budak, ülke nüfusundaki artışa rağmen girişimci sayısının yıllardır 1,5 milyon düzeyinde takılı kaldığını belirterek, “Kadınları, gençleri girişimciliğe yönlendirmemiz gerekiyor” dedi.
Mükellef azaldı vergi düştü
Mükellef kaybı Kurumlar Vergisi’nden elde edilen vergi gelirlerine de yansıdı. Geçen yıl toplam vergi gelirleri 8 milyar 177 milyon lira, Gelir Vergisi gelirleri 1 milyar 93 milyon lira artarken Kurumlar Vergisi’nde artış olmadı, aksine bir önceki yıla göre 275 milyon lira azalarak 28,9 milyar lira düzeyinde kaldı. Böylece KV’nin toplam vergiler içindeki payı yüzde 9,2’lik tahminin altına düşerek yüzde 8,8’e
geriledi.
ERDOĞAN SÜZER – BUGÜN GAZETESİ
BENZER HABERLER