Kısa Çalışma Ödeneği İşsizlik Maaşı Haklarını Nasıl Etkiler?

Kısa çalışma ödeneğinin işsizlik maaşı haklarını nasıl etkileyeceğini soruyorlar. Ahmet Kıvanç, Habertürk okurlarının sorularını yanıtladı.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALANLARIN İŞSİZLİK MAAŞINDAN KESİLECEK Mİ?

Turizm sektöründe çalışıyorum. İşyerimiz salgın nedeniyle kısa çalışma ödeneği için başvurdu, 3 aya kadar kısa çalışma onaylandı. Benim son 3 yılda 884 gün primim ve son 120 gün aralıksız çalışmışlığım vardı. Kısa çalışma ödeneği aldığımda, 884 günüm sıfırlanacak mı? Sonbaharda sezon bittiğinde işten çıkış alacağız. Ekim 2020’de 900 günü dolduruyorum. Bu durumda kaç ay işsizlik maaşı alabilirim? Beş ay mı, yoksa sadece kısa çalışma ödeneği bittikten sonra kalan 3 aylık işsizlik maaşını mı alabilirim? (Ender B.)

Ender Bey, kısa çalışma ödeneğinden kalan süreler için işsizlik ödeneğinden yararlanabilirsiniz. İşsizlik ödeneği hakkınızın tespitinde, kısa çalışmanın başladığı tarihteki prim gün sayınız dikkate alınır. Cumhurbaşkanı’nın, kısa çalışma ödeneği sürelerinin işsizlik maaşı sürelerinden mahsup edilmemesi konusunda karar alma yetkisi bulunuyor. Nitekim geçen yıl kısa çalışma süreleri 3 aydan 6 aya kadar uzatılınca, Cumhurbaşkanı kararı ile uzatılan süreler işsizlik maaşı sürelerinden indirilmedi.

Sonuç olarak, böyle bir karar alındığı takdirde 6 ay, alınmazsa kısa çalışmadan artan süre kadar işsizlik maaşı alabilirsiniz.

Eşim özel okulda çalışıyor ve kısa çalışma ödeneğinden faydalanıyorlar. Haziranda sözleşmesi bitince işsizlik maaşına başvuracaktı ama bu sigortanın eksik yatması ve kısa çalışma ödeneğinden faydalanması hazirandan sonra işsizlik maaşı almasına engel olur mu? (Ömer K.)

Ömer Bey, kısa çalışma ödeneğinde koşullar esnetilerek son 3 yılda 450 prim günü ve 60 gün hizmet akdine çekildi. İşsizlik maaşında ise eskiden olduğu gibi son 3 yılda en az 600 prim günü ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışma koşulu aranacak. Eşiniz bu koşulu sağlıyorsa, kısa çalışma süresi kadar işsizlik maaşı hakkından indirilir, kalan işsizlik maaşı hakkını kullanır. Kısa çalışma döneminde sigortanın yatırılmaması, işsizlik maaşı almaya engel teşkil etmez.

İŞSİZLİK MAAŞI ALMAK KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNE ENGEL Mİ?
1993 sigorta başlangıcı olan, 9000 çalışma günü bulunan, 2015 yılında 10 ay işsizlik maaşı alan biri olarak şimdiki firmam kısa çalışma ödeneğine başvuru yaptı. Geçmişte 10 ay işsizlik maaşı almam, kısa çalışma ödeneğine engel teşkil eder mi? (Toni F.)

Toni Bey, işsizlik maaşından sonra yeniden çalışmaya başladığınız dönemde 450 gün prim ve son 60 gün hizmet akdi ile çalışma koşulunu yerine getiriyorsanız kısa çalışma ödeneği alabilirsiniz. Koşulları sağlayamadığınız takdirde günlük 39.24 TL tutarındaki nakdi ücret desteğinden yararlanırsınız.

İŞSİZLİK MAAŞI ALANLARIN KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ DÜŞER Mİ?

Ben 05.01.2019 ve 05.02.2019 tarihlerinde 18 ve 6 günlük işsizlik maaşı aldım 7 Ocak 2019 tarihinde işe başladım. Bana, işsizlik ödeneği aldığım için 21 günlük 845 TL, 27 günlük 1087 TL ödeme görünüyor. Normalde ücretsiz izine çıkanlar bu parayı alıyor, benim hesapta bir yanlışlık olabilir mi? (Muhammed Ali Ö.)

Muhammed Ali Bey, işsizlik ödeneği almış olmanız, kısa çalışma ödeneği tutarınızı etkilemez, sadece süreyi etkiler. Siz toplam 24 gün işsizlik ödeneği aldığınıza göre, üç ay kısa çalışma ödeneği almanızın önünde bir engel bulunmuyor. Önce bunu belirteyim.

Kısa çalışma ödeneği son 12 aylık ücretin aylık ortalaması üzerinden yüzde 60 oranında bağlanır. Geçen yılın 9 ayında 2.558 TL, bu yılın 3 ayında da 2.943 TL brüt ücret almış olsanız, ortalama aylık ücretiniz 2 bin 654 TL olur. Bu ücret üzerinden bağlanacak 21 günlük ödenek 1.106 TL, 27 günlük ödenek de 1.421 TL olur. Kısa çalışma ödeneği sürenizle ilgili bilgide bir yanlışlık olmalı.

KULLANILMAYAN YILLIK İZİN ÜCRETİNDEN KESİNTİ YAPILIR MI?

Yıllık izin parası nasıl ödenir? İşveren asgari ücret üzerinden mi yoksa aldığımız maaş üzerinden mi ödemek zorundadır? (Halit Ç.)

Halit Bey, yıllık izin ücreti çalışanın son ücreti üzerinden hesaplanır. Brüt ücretten yüzde 15 sosyal güvenlik primi ve o anki tarife üzerinden tabi olduğu gelir dilimine göre yüzde 15 oranından başlayan gelir vergisi ve binde 7.59 oranında damga vergisi kesildikten sonra kalan tutar ödenir. Bu da net ücrete karşılık gelir.

BİRDEN FAZLA İŞVERENDEN ÜCRET ALANLARIN KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Şirketimiz 23.03.2020 tarihinde kısa çalışma ödeneğine başvurdu ve sonuçlarını e – Devlet’ten görebilmekteyiz. Benim ile aynı maaşı alan arkadaşımın ve benden düşük maaş alan arkadaşımın ödeneği benden yüksek görünüyor. Benim son bir yıl içerisinde sürekli olmamak kaydı ile şantiye şefliği yaptığım iş yerlerinden de sigortam yattı. Geriye dönük 12 ayı hesapladıkları için bir ayda iki yerden yatan brüt maaşımın ortalamasını alarak hesaplama yapılmakta olduğu bildirildi. SGK’da bir ayda prim yatırılan gün sayısı 30’dan fazla ise gün sayısını 30’a düşürüp yatan primler toplanarak hesap yapılmakta. İŞKUR’daki hesaplamanın yanlış yapıldığını düşünüyorum. Konu ile ilgili görüşlerinizi öğrenmek istiyorum. (Muhammed G.)

Muhammed Bey, kısa çalışma ödeneği son 12 ayda Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilen prime esas kazancın ortalamasının yüzde 60’ı üzerinden bağlanır. Son ücreti sizden düşük veya sizinle aynı görünen arkadaşınızın önceki aylara ait ücreti sizden yüksek olabilir. Diğer yandan birden fazla işverenden ödenen primler sizin prime esas kazancınızı olumlu etkiler. İŞKUR’da da SGK’daki veriler esas alınır. Arada fark olamaz.

Hesaplamayı kendiniz de yapabilirsiniz. E-Devlet’te hizmet dökümlerinizi bulup son 12 aydaki prime esas kazançlarınızı toplayıp, aynı dönemdeki prim gün sayısına böldüğünüzde günlük ortalama kazanç rakamına ulaşırsınız. Bu rakamın yüzde 60’ı da size ödenecek günlük tutarı gösterir. Bu tutardan sadece binde 7.59 oranında damga vergisi kesilir.

İŞTEN KENDİSİ AYRILANLAR NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ ALABİLİR Mİ?

5 Mart’ta kendi isteğimle işten ayrıldım, devletten herhangi bir yardım alabilir miyim? İşsizlik fonundan da 2018’de faydalanmıştım, o yüzden işsizlik maaşına da başvurmadım, ne yapmam gerekir? (Hakan Y.)

Hakan Bey, kendi isteğinizle işten ayrıldıysanız işsizlik maaşı hakkınız olsa da alamazsınız. Nakdi ücret desteğinden de yararlanamazsınız.

Sadece e-Devlet ‘te “Pandemi sosyal destek programı” üzerinden başvuru yaparak Faz-3 kapsamındaki bin TL’lik sosyal yardımdan yararlanabilirsiniz.

29.02.2020’de çalıştığım işyerinden kendi isteğim ile istifa ettim. İşsizlik maaşı alamıyorum. Nakdi ücret desteğinden faydalanabilir miyim? (Aydın K.)

Aydın Bey, nakdi ücret desteğinden yararlanabilmek için ya 15 Mart 2020 tarihinden sonra işsiz kalmak, ya da işveren tarafından ücretsiz izne çıkartılmak gerekiyor. Kendi isteğinizle işten ayrıldığınız için nakdi ücret desteği alamazsınız.

2 GÜN EKSİĞİ BULUNAN KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALABİLİR Mİ?

700 gün sigorta primim var, hiç işsizlik maaşı almadım ama son 60 gün kuralında iki gün eksiğim var. Kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilir miyim? Faydalanamıyorsam herhangi bir destek alabilir miyim? (İsimsiz)

Kısa çalışma ödeneği alabilmek için son 3 yılda 450 gün prim ve son 60 gün hizmet akdi ile çalışma koşulunun birlikte yerine getirilmesi gerekir. Daha önce işsizlik maaşı alma hakkının bir kısmını kullanmış olsaydınız, kullanmadığınız günler kadar kısa çalışma ödeneği alabilirdiniz. İşvereninizin başvurması halinde günlük 39.24 TL tutarında nakdi ücret desteği alabilirsiniz.

KISA ÇALIŞMA SIRASINDA SİGORTA PRİMİ ÖDENİR Mİ?

Kısa çalışma ödeneği alanların sosyal güvenlik primleri nasıl yatırılmaktadır. Örneğin nisan ayında 10 gün kısa çalışma bildirimi yapılan çalışan için işveren sigorta prim gün sayısını 20 gün olarak mı bildirmektedir? Bu durumda emeklilik ile ilgili bir kayıp oluşuyor sanırım. (Aydın)

Aydın Bey, kısa çalışma yapılan dönemde malullük, yaşlılık, ölüm aylığına ilişkin uzun vadeli sigorta primi yatırılmaz. Sadece çalıştığınız 20 günlük sürenin primi yatırılır. Bu prim gününüzde eksiklik anlamına gelir ancak emeklilik için prim günü eksiğiniz bulunmuyorsa, ya da emeklilik tarihine uzun zaman var ise önemli bir sorun teşkil etmez.