Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmasının ardından yeni Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi de bütün kurum ve kurallarıyla hızlıca yaşama geçecek. Erdoğan, yemin etmeden önce hükümet yetki kararnameleri ile sistemin alt yapısını hazırlayacak. Yeni dönemde 16 bakanlık, dokuz kurul, dört ofis için altyapı oluşturulacak. Erdoğan, bu koltuklara hızlı biçimde atama yapacak. Meclis’te yemin edilmesinin hemen ardından Erdoğan’ın yeni kabine çalışmaları da başlayacak. Erdoğan’ın bu süreçte MHP lideri Devlet Bahçeli ile de bir araya gelmesi bekleniyor. Kabinede MHP’den ya da “MHP’ye yakın” isimlerin de yer bulabileceği belirtiliyor.

Ak Parti’nin Meclis’te tek başına çoğunluğu sağlayamaması, ancak Cumhur İttifakı’nın çoğunluğu sağlamasının ardından yeni kabine de buna göre şekillenecek. Erdoğan, YSK tarafından 5 Temmuz’da kesin sonuçları açıklamasının ardından Meclis’te milletvekillerinin 8 Temmuz’da yemin etmesi bekleniyor. Erdoğan’ın da bu törenden hemen sonra 9 Temmuz’da yemin ederek “resmen” görevine başlaması tasarlanıyor. Bu süreç içinde hükümet yetki kararnameleri ile yeni sistemin alt yapısını hazırlayacak.

‘MHP’den bakan’

Erdoğan’ın milletvekili olmayan isimlerden kurması gereken 16 kişilik kabinede öncelikle parti içinden teknik uzmanlığı bulunan isimleri seçmesine kesin gözüyle bakılırken; “MHP’den” veya, “MHP’ye yakın” isimlerin de kabinede yer alması bekleniyor. Erdoğan’ın bu süreçte MHP lideri Bahçeli ile de bir araya gelmesi ve hem seçim süreci hem de yeni döneme dair değerlendirmeler yapacağı belirtiliyor.

Yeni kabineye bazı mevcut bakanların yeniden alınacağı da kulislerde konuşuluyor. Milletvekillerinin bakan olması durumunda vekillikleri de düşecek. Ak Parti’nin 295’te kalması; Cumhur İttifakı’nın ise 344’e ulaşmasının ardından vekillikten istifa ettirilerek kabineye alınacak isim sayısının 3-4’te kalacağı değerlendiriliyor.

İstifa beklentisi

Kabineye istifa edip girmesi beklenen isimler arasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül gösteriliyor. Milletvekili adayı olmayan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, AB Bakanı Ömer Çelik, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ve Maliye Bakanı Naci Ağbal gibi isimlerden Şimşek, Ağbal ve Çelik’in de kabinede yer alabilecekleri konuşuluyor.

Başbakan Binali Yıldırım’ın da yeni dönemde yeni hükümet sisteminde görev alabileceği kaydediliyor. Yıldırım’ın ismi Meclis Başkanlığı, Başkan Yardımcılığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adaylığı dahil olmak üzere bir çok yer için geçiyor. Meclis Başkanlığı için Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ’ın adı da Ak Parti kulislerinde konuşulmaya başlandı.

Teknokrat isimler

Erdoğan’ın eğitim ve sağlık bakanlıkları için özel önem atfettiği ve bu isimler için bazı isimlerle görüşmeler yapacağı da kaydediliyor. Özellikle bu iki bakanlık başta olmak üzere, Milli Savunma Bakanlığı’na da teknokrat isimlerin gelebileceği kaydediliyor. Erdoğan’ın ilk etapta iki veya üç başkan yardımcısı ataması bekleniyor. Erdoğan daha önce yaptığı açıklamalarda ekonomi yönetimi için iş dünyasından isimlerin de gündeme gelebileceğini söylemişti.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile oluşturulacak dokuz kurula kimlerin geleceği de merak konusu. Erdoğan’ın bu kurullara bazı akademisyen, STK temsilcilerini alacağı kaydediliyor. Cumhurbaşkanlığı’nda görev alan danışmanlar arasından da bu kurullara girecek isimlerin olması bekleniyor. Bu dokuz kurul yeni sistemde politika önerileri yapacak, bilimden, sağlık ve gıda politikalarına kadar stratejik ve uzun vadeli vizyonlar geliştirecek.

Yeni sistemde tüm bakanlıkları ilgilendiren konularda faaliyet yürütecek olan doğrudan cumhurbaşkanına bağlı dört ofis de kurulacak. “Finans Ofisi”, “İnsan Kaynakları Ofisi”, “Dijital Dönüşüm Ofisi” ve “Yatırım Ofisi” adlarını taşıyacak bu birimler, Erdoğan’ın en yakınındaki birimler olacak.

Yürütmeye dizayn

Cumhurbaşkanının yemin etmesiyle birlikte 16 Nisan’daki anayasa değişikliği tümüyle yürürlüğe girecek. Böylece, cumhurbaşkanı kararnamesiyle yürütmeyi dizayn edilecek. Anayasa uyarınca, “kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamayacak. Bu nedenle yetki kararnamesine dayalı KHK’lar ile öncelikle bu engel aşılacak. Bakanlıkların kuruluş, görev, yetki ve teşkilat yapısını düzenleyen yürürlükteki kanunlar, bunlarla ilgili Cumhurbaşkanlığı kararnamesi yayımlandığı an itibarıyla yürürlüğe girmek üzere mülga edilecek. Ardından Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle, yeni hükümet yapısı ve bakanlıklar yürürlüğe girecek.

Bürokrasiye neşter

Yeni dönemde cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanları, cumhurbaşkanı atayıp, görevden alacak. Bürokrasideki kademeler azaltılacak. Müsteşarlık statüsü kaldırılacak, yerini bakan yardımcıları alacak. “Müsteşar yardımcısı, genel müdür, genel müdür, daire başkanı, il müdürü, vali, kaymakam, büyükelçi, bağımsız kurul başkanı, bakanlık bağlı kuruluş başkanı, yurt dışı teşkilat başkanı” gibi üst düzey kamu görevlileri de yine Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle belirlenecek. Bu görevlere dışarıdan isimler atanması bekleniyor.

KIVANÇ EL – Milliyet