Başbakan Kim Olacak?

AK Parti’nin en üst düzey karar organı olan MKYK toplantısından çıkan kararlar Türkiye’nin yol haritasında önemli ışıklar yaktı. Erdoğan’ın Köşk’e çıkması halinde başbakan olacak kişi için isimler telaffuz edilmeye başlandı.

AK Parti üç dönem seçilebilme kuralına ‘devam’ dedi. Partinin Başbakan Erdoğan dahil, kıdemli ve güçlü 69 ismi 2015 sonrasında TBMM’de koltuk bulamayacak. Başbakan Çankaya Köşkü’ne aday olmazsa 2015’te partisinden milletvekili olamayacak. Bu durumda şayet Erdoğan bir emeklilik planı yapmıyorsa cumhurbaşkanlığına adaylığı kesin gibi. Zihinlerdeki soru ise epeydir baki: Erdoğan sonrası başbakan kim olacak? Partiyi kime bırakacak?

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin 21 Nisan’da katıldığı NTV yayınında Erdoğan’ın Çankaya Köşkü’ne çıkması durumunda başbakanlığı kimin üstleneceği sorusuna “Sayın Başbakan Köşk’e çıkarsa başbakan yardımcısı arkadaşlarımızdan birinin başbakanlık yapması mümkündür” demişti.

Buna göre mevcut dört başbakan yardımcısı, başbakanlık potansiyeli taşıyor. Ancak bu isimlerden Emrullah İşler hariç Bülent Arınç, Beşir Atalay ve Ali Babacan başbakan olacaksa bile ancak 2015 Haziranı’na kadar görevde kalabiliyor. Zira üç isim de üç dönem kuralına takılıyor.

Bülent Arınç

Parti tabanında ‘özgül ağırlığı’ en çok hissedilen isimlerden biri olan AK Parti’nin ‘Bülent Ağabey’inin 2015 Haziranı’na kadar genel başkan ve başbakan olması ihtimal dahilinde. Ancak birkaç kez Erdoğan ile ters düşen, özellikle son dönemde Gülen Cemaati’ne karşı verilen ‘istiklal mücadelesi’nde yeterince önde durmadığı eleştirileri ‘Bülent Ağabey’i denklem dışına çıkarabilir.

Ali Babacan

Genç yaşından itibaren Başbakan Erdoğan’ın ekibinde yer alan Ali Babacan’a ekonomi piyasaları da güven duyuyor. Siyasette hem genç ve birikimli, hem de yıpranmamış bir isim olarak öne çıkıyor. Bu haliyle kamuoyunun da takdirini kazanmış bir isim. Ancak o da üç dönem kuralına takılacak isimlerden biri. Yani başbakan olsa bile ancak 2015 Haziranı’na kadar bu görevde kalabilecek.

Beşir Atalay

‘Çözüm Süreci’nin beyni olarak görülen Beşir Atalay, ‘paralel yapı’ mücadelesinde de Başbakan Erdoğan’ın güvendiği isimlerden biri oldu. Erdoğan’ın yakın çevresinde ‘hoca’ deyince akla gelen iki isimden biri.

‘Beşir Hoca’ 27 Nisan darbesi gibi bütün kritik süreçlerde karar mekanizmalarının içinde aktif olarak yer aldı. Erdoğan’ın mutemet isimlerinden biri. Partiyi ve kabineyi ona emanet edebilir ancak 2015 Haziranı’nda o da 3 döneme takılıyor.

Emrullah İşler

Arap dili ve edebiyatı profesörü olan İşler, Başbakan Erdoğan’ın uzun yıllar tercümanlığını ve danışmanlığını yaptı. 2011 seçimleriyle milletvekili oldu. 25 Aralık kabinesiyle de dört aydır bakan. Emrullah İşler özellikle son dönemdeki Gülen Cemaati’ne yönelik ‘paralel yapı’ mücadelesinde en çok açıklama yapan, ön safta yer alan isimdi. Başbakan, İşler’i işaret ederse üç dönem kuralına takılmayan İşler partiyi genel seçime de götürebilir. Ancak onun zayıf noktası parti tabanında ötekiler kadar bir ağırlığa sahip olmaması.

Ya genel başkan?

AK Parti’yi 2015 seçimlerine taşıyacak isim partinin 2014 sonbaharında yapılması beklenen genel kongresinde belli olacak. Delegenin karşısına çıkacak aday genel başkan olarak 2015 Haziranı’ndaki seçimlerin kadrosunu da kuracak isim olacak.

Peki temel soru Erdoğan’ın bugüne kadar ki en yakın mesai arkadaşları olan Bülent Arınç, Beşir Atalay, Binali Yıldırım, Ali Babacan, Bekir Bozdağ, Cemil Çiçek, Hüseyin Çelik, Hayati Yazıcı, Taner Yıldız, Mehmet Ali Şahin, Nihat Ergün gibi isimlerin üç dönem kuralına takıldığı senaryoda kim genel başkan olur?

Ahmet Davutoğlu

‘Hoca’, Erdoğan’a en yakın üç-beş isimden biri. Parti geçmişi Bülent Arınç gibi uzun yıllara dayanmasa da ‘özgül ağırlığı’ tartışmasız isimlerden biri. Parti kongrelerinde MKYK seçimlerinde Arınç ile birlikte delegeden en yüksek oyu alan isim oydu. Gül ve Erdoğan hükümetlerinin izlediği dış politikanın mimarıydı. Ancak Erdoğan dönemi politikalarında ‘Davutoğlu etkisi’nin sadece dış politikayla sınırlı olmadığı biliniyor. Davutoğlu’nun avantajlarından biri üç dönem kuralına takılmıyor oluşu. Davutoğlu, 2011 seçimlerinde ilk kez milletvekili seçilmişti.

Numan Kurtulmuş

AK Parti saflarına en geç katılan, ancak teşkilatın aşina olduğu, Milli Görüş geleneğinden gelen HAS Parti’nin eski genel başkanı, AK Parti’ye de 2014 sonbaharında genel başkan olabilir. Kurtulmuş, bir iktisat profesörü ve o da siyasetin yıpranmamış isimlerinden. Kurtulmuş’un şansını zayıflatan taraf AK Parti trenine binmekte geç kalmış olması. Partiye bundan önce iki kez çağrılmasına rağmen Saadet Partisi’ni tercih etmiş, dahası rakip partinin liderliğini yaparken AKP’ye de sert eleştiriler yöneltmişti. AKP’deki rakipleri adaylık sürecinde kendisine o eleştirileri hatırlatacaktır. Ancak bu eleştiriler onu Erdoğan’ın gözünde çok yıpratmadı. Kurtulmuş’un avantajı ise her şeye rağmen Erdoğan’ın güvendiği isimler arasında yer alması.

Numan Kurtulmuş, Erdoğan’ın da onayı ile genel başkanlık için aday olabilir ancak milletvekili olmadığından başbakanlık için 2015 Haziranı’ndaki seçimleri beklemesi gerekecek.

Bir ihtimal daha var

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ağustos ayında Çankaya Köşkü’nü Erdoğan’a teslim edip sonbahardaki kongrede birlikte kurdukları AK Parti’nin genel başkanlığı için aday olabilir. Seçilirse 2015 Haziranı’na kadar başbakanlık görevini başka bir isim yürütür. Daha önce gündeme gelen ‘Bayburt Modeli’ denilen Bayburt’taki tek vekilin istifa edip ara seçimle Gül’ün milletvekili olup hükümetin başına geçmesine Cumhurbaşkanı Abdullah Gül sıcak bakmamıştı.

Kaynak: Al Jazeera