Maliye’den Büyükşehir Olan Belediyelerdeki Kurumlar Hakkında Yazı

T.C.
MALİYE BAKANLIĞI

Sayı : 16658907.390 13.03.14* 2195
Konu : 6360 sayılı Kanun Kapsamındaki Devir ve Tasfiye İşlemleri.

……………. BAKANLIĞINA
……………. BAŞKANLIĞINA
……………. MÜSTEŞARLIĞINA
……………. VALİLİĞİNE
……………. REKTÖRLÜĞÜNE
……………. GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
……………. MERKEZ MUHASEBE BİRİMİNE

Bilindiği üzere, mahalli idare teşkilatlanması açısından önemli değişiklikler getiren 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı “On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”la, ilk mahalli idareler genel seçimlerinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, büyükşehir belediyelerinin sınırları il mülki sınırı olarak belirlenerek sayıları otuza çıkarılmış, büyükşehir belediyelerinin bulunduğu illerin il özel idarelerinin tüzel kişilikleri ile bucak teşkilatları kaldırılmış, köylerin ve belde belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleye dönüştürülmüştür.

Söz konusu Kanunun geçici 1 inci maddesinin çeşitli bentlerinde, bu idarelerin taşınır ve taşınmaz mallarının, hak, alacak ve borçlarının devir ve tasfiyesi ile Bakanlıklar ve merkezi idare kuruluşlarınca il özel idarelerine kaynak aktarılmış olan işlere ilişkin harcanmayan tutarların iade edilmesine ilişkin hükümlere yer verilmiştir.

Anılan Kanun kapsamında yapılacak devir ve tasfiye işlemlerinin Bakanlığımız görev alanına ilişkin hususlarında uygulama birliği sağlamak ve oluşabilecek tereddütleri gidermek amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.

A- Devir ve Muhasebe İşlemlerine İlişkin Hususlar

1) Bakanlıklar ve merkezi idare kuruluşlarınca kaynak aktarılmış olan işlerden, özel idarelerin tüzel kişiliğinin kalkacağı tarihe kadar tamamlanamayacak olanlara ait tutarların tespiti, Kanun uyarınca kurulan komisyonlar tarafından 20 Mart 2014 tarihine kadar sonuçlandırılması gerekmektedir. 6360 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin yirmi beşinci fıkrası kapsamında devredilen işlere ilişkin belirlenen tutarlar, kaynağı gönderen idareler itibarıyla ayrı ayrı muhasebe işlem fişi düzenlenmek suretiyle İçişleri Bakanlığı Merkez Muhasebe Biriminin banka hesabına 24 Mart 2014 tarihine kadar aktarılacaktır.

6360 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin yirmi beşinci fıkrası, 6525 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla değiştirilmeden önce il özel idareleri tarafından kaynağı gönderen idarenin muhasebe birimi hesabına gönderilen ve gelir veya emanet kaydedilen tutarlar kayıtlardan çıkarılarak İçişleri Bakanlığı Merkez Muhasebe Birimine hesaben gönderilecektir.

Merkez muhasebe biriminin banka hesabına aktarılan tutarlar ile hesaben gönderilen tutarlar, İçişleri Bakanlığı (Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları-YİKOB) bütçesinin ilgili tertiplerine ödenek kaydedilmek üzere “05.9.1.21-6360 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin 25 inci Fıkrası Gereğince Alınan Gelirler” gelir koduna kaydedilecektir.

Diğer taraftan 6360 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin yirmi beşinci fıkrası kapsamı dışında kalan ve genellikle de cari nitelikli ihtiyaçların karşılanması için il özel idarelerine aktarılan kaynaklardan harcanmayan tutarlar ise aynı süre içerisinde genel bütçeli idareler için defterdarlık muhasebe müdürlüklerinin banka hesabına, özel bütçeli İdareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumlar için ise bu İdarelerin muhasebe birimlerinin banka hesabına aktarılacak ve “05.9.1.23 – 6360 sayılı Kanun Kapsamındaki Diğer Geçici Gelirler” gelir koduna kaydedilecektir.

2) Bakanlıklar ve merkezi idare kuruluşları tarafından il özel idarelerine aktarılan kaynaklar bu şekilde tasfiye edildikten sonra, kapatılma tarihi itibariyle verilmiş olan avanslardan kapatılmamış olanlar mahsuben veya nakden tahsil edilecektir. Açılan krediler, akreditifler ve yatırım avanslarından 28 Mart 2014 tarihi itibariyle kapatılması mümkün olmayanlar komisyon kararında belirtilen idarelere hesaben devredilecek ve bu işleme ilişkin bilgi ve belgeler ilgili idareye yazı ekinde gönderilecektir. Devralan idareler, kredi ve avansların mahsubunda ödenek hesaplarını çalıştıracağından ödenek temini ile ilgili tedbirleri alacaklardır.

3) Sosyal Güvenlik Kurumu sigorta prim kesintileri, vergi, icra, ikraz, sendika aidatı gibi üçüncü şahıs veya kurumlara ait ödenmesi gereken tutarlar ilgili yerlere gönderilecek ve bunların devir vermemesi sağlanacaktır.

4) Mart ayına ilişkin vergi beyannameleri ve SGK bildirgelerinin verilmesi ve karşılığının ilgili idarelere ödenmesi için valiliklerce gerekli tedbirler alınarak bu işlemlerin 28 Mart 2014 tarihine kadar tamamlanması sağlanacaktır.

5) Emanet hesaplarda yer alan tutarlar ilgililerine iade edilecek, zamanaşımına uğrayanlar ise bütçeye gelir kaydedilecektir. Bu işlemlerden sonra kalan emanetlerden genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerini ilgilendirenler İçişleri Bakanlığı (YİKOB’lar) adına defterdarlık muhasebe müdürlüklerine devredilecek ve iadesi veya duruma göre gelir kaydedilme işlemleri buradan takip edilecektir.

6) Devir işlemlerine başlamadan önce il özel idareleri tarafından geçici mizanlar çıkartılarak geçici mizanda yer alan faaliyet hesapları, bütçe hesapları ve ödenek hesapları Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 412 nci maddesine göre kapatılacak ve aynı Yönetmeliğin 449 ve 450 nci maddeleri uyarınca sayım tutanakları düzenlenecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasını takiben kesin mizan düzenlenecek, kesin mizan düzenlendikten sonra varlık ve yükümlülüklerin kurumlara devrine ilişkin muhasebe kayıtları yapılacaktır.

7) Belediye ve il özel idarelerince devredilen varlık ve yükümlülükler, karşılığında 500-Net Değer/Sermaye Hesabına borç veya alacak kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirilecektir. Bu işlemlere ilişkin muhasebe işlem fişleri, belediye ve il özel idareleri tarafından devir yapılacak kurumlar itibarıyla ayrı ayrı düzenlenecektir.

Devri yapılan maddi duran varlıkla birlikte bunların birikmiş amortismanları, 258- Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında takip edilen yatırımlar ve 259- Yatırım Avansları Hesabında takip edilen avanslar da ilgili kuruma hesaben devredilecektir.

Nazım hesaplar ana hesap grubunda yer alan ve kamu idarelerine devredilmesi gereken hesaplar, ayrı bir muhasebe işlem fişinde karşılıklı çalıştırılarak kapatılacak ve bu fişin açıklamasında devredilen kurumun adı ve gerekli diğer bilgilere yer verilecektir.

Devredilen varlık ve yükümlülüklerin muhasebeleştirilmesine ilişkin bilgi ve belgelerin birer örneği yazı ekinde devredilen kurumlara gönderilecektir.

8) Yukarıda sayılan muhasebe işlemlerinin tamamlanmasını müteakip kapanış mizanı çıkarılacak ve bu mizanda sadece kapatma kaydı yapılacak hesaplar yer alacaktır.

9) Kapanış mizanı kontrol edildikten sonra borç bakiyesi veren hesaplar alacak, alacak bakiyesi veren hesaplar borç kaydı yapılarak tüm hesapların kapatılması sağlanacaktır.

10) Belediyeler, köyler ve il özel idareleri tarafından devredilen varlık ve yükümlülükler, devralan kamu idarelerinin muhasebe birimlerince devre ilişkin muhasebe işlem fışi/tutanak esas alınarak ilgili varlık ve yükümlülük hesapları karşılığında 500- Net Değer Hesabına borç veya alacak kaydedilerek muhasebeleştirilecektir.

11) Mali yılın başlangıç tarihi ile belediye ve il özel idarelerinin tüzel kişiliğinin kalktığı tarih arasındaki döneme ilişkin idare hesabı belediyeler ve il özel idareleri tarafından Sayıştay’a gönderilecektir.

1) “Devir ve Muhasebe İşlemlerine İlişkin Hususlar”ın 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gelir kaydedilen tutarlar, genel bütçeli kurumlarca ödenekleştirilemeyecek, özel bütçeli idareler ve düzenleyici ve denetleyici kurumlar ise “gelir fazlası karşılığı ödenek kaydı” bütçe işlemi ile ödenek kaydedilebilecektir. Genel Bütçeli idareler ödenek ilişkisi kurulamayan bu işleri kapsamında ödenek ihtiyacı oluşması halinde Bakanlığımızdan yedek ödenek talebinde bulunabilecektir.

2) 6360 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi ile 3152 sayılı Kanuna eklenen 28/A maddesiyle valiye bağlı olarak kurulan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının görevleri kapsamında yer alan işlere ilişkin olan ve 6360 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin 25 inci fıkrası gereğince, “Devir ve Muhasebe İşlemlerine İlişkin Hususlar”ın 1 inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde gelir kaydedilen tutarlar aşağıda yapılan açıklamalar çerçevesinde İçişleri Bakanlığı bütçesine ödenek olarak kaydedilecektir.

3) İçişleri Bakanlığı; “05.9.1.21-6360 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin 25 inci Fıkrası Gereğince Alman Gelirler” gelir koduna kaydedilen tutarlar karşılığını Bakanlıkları bütçesinde yeni açılacak tertiplere “Gelirli Ödenek Kaydı” bütçe işlemini kullanmak suretiyle ödenek kaydedecektir. Bu çerçevede, e-bütçe sisteminde “Bütçe İşlemleri – Ekleme İşlemleri” menüsünün içinde “YİKOB Projeleri için Gelirli Ödenek Kaydı” adıyla yeni bir bütçe işlem türü oluşturulmuş ve “6360 sayılı Kanun geçici madde 1/25” şeklinde yasal dayanak tanımlaması yapılmıştır.

4) Ödenek kaydedilecek bütçe tertipleri “10.01.00.62” kurumsal kodu altında ve “1” finansman kodunda olmak üzere, fonksiyonel ve ekonomik kodları kaynağı il özel idaresine gönderen İdare ve Bakanlığımızla (Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü) istişare edilerek İçişleri Bakanlığınca belirlenecektir. Özellikle, devir öncesinde sözleşmeye bağlanmış işlerin sağlıklı yürümesi açısından, sözleşmeye konu işin niteliği ile belirlenecek ekonomik kodun uyumunun aranması gerekmektedir.

5) Merkezi yönetim kapsamındaki idarelerce 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 6 ncı maddesi veya diğer mevzuat hükümleri gereğince “sermaye gideri” veya “sermaye transferi” mahiyetindeki ödenek kalemlerinden gider yapılmak suretiyle il özel idarelerine aktarılan kaynaklar yukarıda belirtildiği şekilde İçişleri Bakanlığı bütçesine ödenek kaydedilecek, ancak “Yılı Yatırım Programı” ile ilişkilendirilmeyecektir.

Ayrıca, 6360 sayılı Kanun ile tüzel kişilikleri kaldırılan idarelerin mülkiyetinde bulunan taşıtların Merkezi Yönetim Bütçesi kapsamında bulunan İdarelere bu Kanunda belirlenen usuller çerçevesinde devrine karar verilmesi halinde, sözkonusu taşıtlar ilgili İdarelerce Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (T) işaretli cetvelde gösterilmesine gerek bulunmaksızın devralınabilecektir.

6) “Valilik ve Kaymakamlıklar” bütçe sınıflandırması açısından İçişleri Bakanlığının taşra teşkilatı olup, valiye bağlı olarak kurulan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları da Bakanlığın taşra birimi olarak değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, otuz ilde kurulan başkanlıklarca kullanılacak ödenekler içişleri Bakanlığınca “ödenek gönderme belgesi” düzenlenmek suretiyle gönderilecektir.

7) 6360 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin 25 inci fıkrası gereğince İçişleri Bakanlığı bütçesine kaydedilen ödeneklerin harcanmayan tutarları İçişleri Bakanlığınca ertesi yıl bütçesine devren ödenek kaydedilecektir.

C- Diğer Hususlar

1) Tamamlanmış ancak kesin kabulü yapılmamış işlere ilişkin evraklar, yatırıma konu varlığın devredileceği idareye verilecek, teminat mektupları ise varlığın devredildiği idarenin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimine devredilecektir.

2) Bakanlıklar ve merkezi idare kuruluşları tarafından aktarılan kaynaklarla yapımına devam edilen işlere ilişkin taahhüt dosyaları yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına devredilecek, teminat mektupları ise defterdarlık muhasebe müdürlüklerine teslim edilecektir. Bu işlere ilişkin 30 Mart 2014 tarihinden sonra düzenlenecek ilk hakedişle birlikte taahhüt dosyası ödeme emri ve eki belgelerle birlikte defterdarlık muhasebe müdürlüklerine verilecektir.

3) El konulan akaryakıtlar defterdarlık milli emlak müdürlüklerine teslim edilecek, satışı sonucunda ortaya çıkan hasılat genel bütçeye gelir kaydedilecek ve ödenmesi gereken ödül, bütçedeki ödeneğine dayanılarak genel bütçeden ödenecektir.

4) Hesapların tasfiye ve devir işlemlerinin en kısa sürede tamamlanmasını teminen valiliklerce gerekli tedbirler alınacaktır.

Bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim.

Mehmet ŞİMŞEK
Maliye Bakanı