İşveren Yanlışlıkla Kestiği Vergiyi İade Etmek Zorunda

İşveren, işe iade davasını kazandığı halde işe başlatmadığı işçiye 8 aylık brüt ücrete kadar tazminat ödemek zorunda kalır. İşe başlatmama tazminatından sadece damga vergisi kesilir. Buna rağmen işveren işçiye ödeme yaparken gelir vergisi kesintisi yapıp vergi dairesine yatırırsa, işçinin tazminatının eksik kısmını ödemek zorunda kalır. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç yazdı.

İş Kanunu uyarınca, toplam çalışan sayısı 30’dan fazla olan işyerlerinde işverence işten çıkartılan işçiler, iş güvencesi hükümlerinden yararlanarak işe iade davası açabiliyorlar. Kanuna göre, işveren, 30’dan fazla çalışan bulunan işyerlerinde işçinin iş sözleşmesini feshederken işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorunda. İş güvencesi olarak adlandırılan bu hak kapsamında işçi işe iade davası açabiliyor. İşçinin iş güvencesi hakkından yararlanabilmesi için işyerinde en az altı aylık kıdemi bulunması gerekiyor.

İşe iade davası açmadan önce, iş akdinin feshedildiğine dair tebliğin yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde arabulucuya başvuruda bulunulması gerekir. Otuz günlük sürenin ne zaman başladığı konusunda zaman zaman tereddütler yaşanabiliyor. İşçi, kendisine iş akdinin fesih bildirimi ulaştığı andan itibaren 30 gün içinde bu hakkını kullanmak zorunda.

Arabulucuda sonuç alınamazsa işe iade davası açılır. İşe iade davasını kazanan işçilere, işten atıldıktan sonra boşta geçen sürelerin 4 aya kadar olan kısmına ait ücret ödenir. İşe iade kararı verilen işçinin, mahkeme kararının tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde işe başlamak için işverene yazılı başvurması gerekir.
İşveren mahkeme kararına rağmen bir ay içinde işe başlatmazsa 4 ila 8 aylık brüt ücret tutarında işe başlatmama tazminatı öder. Ödenecek tazminatın miktarına hakim karar verir. İşveren işe başlatmazsa, işçiye, mahkemenin belirlediği tazminatı öder. İşçinin ayrıca ihbar ve kıdem tazminatının da ödenmesi gerekir.

GELİR VERGİSİ KESİLMEZ

İşverenin işe iade davasını kazanan işçiyi yeniden işe başlatmaması halinde ödemek zorunda olduğu tazminattan 2009 yılına kadar gelir vergisi alınıyordu. 16 Haziran 2009 tarihinde yapılan değişiklik sonrasında işe başlatmama tazminatından artık vergi alınmıyor. Sadece binde 7.59 oranında damga vergisi kesintisi yapılıyor.

Ancak, kimi işveren eski uygulamayı sürdürerek, işe başlatmama tazminatından gelir vergisi kesintisi yaparak işçiye eksik ödemede bulunuyor.

İŞVEREN VERGİ KESİNTİSİNİ İADE ETMEK ZORUNDA

İşçiden yanlışlıkla vergi keserek vergi dairesine yatıran işveren işçiye eksik ödenen tutarı iade etmek zorundadır.

Nitekim Yargıtay’ın (9. H.D. Esas No: 2016 / 34823, Karar No: 2020 / 8167) yakın tarihli bir kararında işçi haklı bulundu. İşveren, işçiye ödemesi gereken tazminattan gelir vergisi kesintisi yaptı. İşçi, işe başlatmama tazminatının eksik ödendiği gerekçesiyle dava açtı. Yerel mahkeme, işverenin kestiği vergiyi vergi dairesine yatırarak sorumluluğunun ortadan kalktığını belirterek, yanlışlıkla ödenen verginin iadesi için işçinin vergi dairesine başvurmasını kararlaştırdı.

Ancak, temyiz başvurusu üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay, işçinin vergi yükümlüsü olmadığı bir dönemde işverenin hatasından kaynaklanan vergilendirme işlemi nedeniyle alacağından yoksun kaldığını, bu durumda vergi dairesinden iade talebinde bulunması gerekenin işçi değil işveren olduğunu, işçinin eksik tazminatının ödenmesi gerektiğini kararlaştırdı.

Kaynak: Habertürk – Ahmet Kıvanç